سلاسل صوفیه از منظر صاحب رشحات الغیبیه فی تحقیق طریق الصوفیه

از همان آغاز به دلایل مختلف، سیر و سلوک عرفانی با شیوه‌ها و روشهای گوناگون انجام پذیرفته‌است که این شیوه‌ها و سلیقه‌ها به عنوان طریقت یا سلسله، شناخته شده‌اند، صوفیان معتقدند که هر صوفی، باید بتواند از عهدۀ اثبات سلسله خویش برآید؛ یعنی سلسلۀ خود را بدون انقطاع به ائمه برساند، چون مدعی هستند که قطبیت ادامۀ امامت و یا حداقل نیابت خاص است. شیخ یوسفعلی بن حسین بهبهانی از بزرگان صوفیۀ قرن دوازدهم هجری است و طبق قول کاتب نسخۀ رشحات الغیبیه فی تحقیق طریق الصوفیه، در زمان کتابت حیات داشته است. کتاب رشحات الغیبیه فی تحقیق طریق الصوفیه شیخ یوسفعلی بهبهانی که به صورت نسخۀ خطی است، شامل سلسله‏ای از مطالب صوفیانه در یک مقدمه و پانزده فصل و یک خاتمه است. از مهمترین فصلهای این کتاب «بیان ترتیب واخذ آداب طریقت وخرقۀ سلسله های مشایخ» است که در آن ضمن بیان ترتیب سلسله‏های مشایخ صوفیه، ترتیب رجوع و انتساب خرقۀ سلسله مشایخ صوفیه به حضرت امیرالمومنین (ع) بلا­واسطه یا به یکی از ائمۀ طاهرین(ع) اولاد آن حضرت و از ایشان به حضرت رسول (ص) بیان می‏شود.. در این پژوهش ضمن بیان دیدگاه مؤلف کتاب رشحات الغیبیه درباره سلاسل صوفیه، شواهدی از امهات متون صوفیه درباره سلاسل صوفیه نیز بیان می‏شود و دیدگاه صاحب رشحات الغیبیه دربارۀ نسبت صحبت و خرقه و انتساب سلسله‏های صوفیه، اعم از معروفیه وغیر معروفیه بیان شده و نام برخی از سلاسل که بدون ذکر نام و به عنوان سلسلۀ دیگر بیان شده‏است نیز با تطبیق ترتیب اشخاص آن، با متون دیگر تصوف مشخص می‏شود.